Οι σύνεδροι του Η΄ Διεθνούς Πανιονίου Συνεδρίου που διεξήχθη στα Κύθηρα από τις 21 έως τις 25 Μαΐου 2006, κατά την καταληκτήρια συνεδρία, ανέθεσαν στο Δήμο Παξών και στην υπό ίδρυση τότε Εταιρεία Παξινών Μελετών την οργάνωση του Θ΄ Πανιονίου Συνεδρίου. Πρόσφατα μάλιστα ο καθηγητής κος Νίκος Πετρόχειλος και Πρόεδρος της Εταιρείας Κυθηραϊκών Μελετών ανέλαβε Αντιπρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Πανιόνιου Συνέδριου των Παξών. Η Εταιρεία Παξινών Μελετών, η οποία ανέλαβε την οργάνωση του Θ΄ Πανιονίου Συνεδρίου, που θα διεξαχθεί στους Παξούς από 26 έως 30 Μαΐου 2010, αποφάσισε, αναλόγως προς τις οικονομικές και οργανωτικές της δυνατότητες, να επιλέξει τον τύπο του μερικευμένου ως προς τα θέματά του Συνεδρίου, με τις ακόλουθες πέντε θεματικές ενότητες, τις οποίες πρότεινε η Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου:

Τα οικογενειακά μορφώματα και η οικονομική ισχύς, (14ος-19ος αι.)

Διερεύνηση των σχέσεων των ηγετικών ομάδων –όπως οι πολίτες της πρώτης και της δεύτερης ομάδας, οι ευγενείς, οι κάτοικοι των πόλεων και οι ανεξάρτητοι χωρικοί- με τον πλούτο είτε στη γαιοκτητική του μορφή, είτε σε άλλες μορφές πλουτισμού όπως οι ενοικιάσεις προσοδοφόρων αξιωμάτων και φόρων και η θητεία σε δημόσιες θέσεις, π.χ. στο Ενεχυροδανειστήριο, στη Σιταποθήκη και αλλού. Ως προς τη γαιοκτητική του μορφή ο πλούτος μπορεί να μελετηθεί μέσα από τη νομή φεουδαλικής γης ή μέσω της υπενοικίασης φέουδων και εκκλησιαστικών κτημάτων. Στη θεματική εντάσσονται και οι οικογενειακές στρατηγικές διεύρυνσης της οικογένειας και άρα διεύρυνσης και συγκράτησης του πλούτου μέσω επιγαμιών, που επιτρέπουν και μια δημογραφική ανάλυση στη μικροκλίμακα της αρχοντικής οικογένειας.

Οικονομία και κοινωνία (16ος-19ος αι.).

Η ενότητα ερευνά τις γεωγραφικές εξαρτήσεις οικονομίας και κοινωνίας με τον περιβάλλοντα χώρο και συγκεκριμένα κατά πόσο η ξενική κατάκτηση στα Επτάνησα απέκτησε διαλεκτική σχέση με την αυτόχθονη κοινωνία, διαμόρφωσε θεσμούς, συγκρότησε κοινωνικά μορφώματα, προσδιόρισε μορφές επικοινωνίας, επηρέασε την καλλιέργεια της γης. Επιπλέον στη συγκεκριμένη θεματική ενότητα εξετάζεται η σχέση του δημόσιου και ιδιωτικού χώρου, οι μορφές άσκησης κοινωνικής προστασίας, το είδος των οικονομικών πράξεων και ανταλλαγών, η οικονομία του πολιτισμού και των νοοτροπιών, η οικονομία και κοινωνία σε σχέση με τις προϋποθέσεις αναπαραγωγής του πληθυσμού.

Επτανησιακή ναυτιλία.

Στην ενότητα εξετάζονται οι χαρακτήρες, η χρονική και γεωγραφική εμβέλεια της επτανησιακής ναυτιλίας, οι συνέχειες και τομές της κυρίως κατά το 19ο αι. Θα προσεγγιστούν ιδιαιτέρως η τυπολογία των πλοίων, των φορτίων, των ναυτικών συντροφιών και εταιρειών, οι ναυτασφαλίσεις, η σύνθεση των πληρωμάτων, τα λιμάνια προορισμού, το κόστος ελλιμενισμού και διακίνησης των εμπορευμάτων. Θα εξεταστεί επίσης η κοινωνική φυσιογνωμία των καραβοκυραίων και των πληρωμάτων.

Επτανησιακή πολιτισμική ιστορία

α. Πολιτισμικές εκφράσεις της επτανησιακότητας, 17ος-19ος αι.: Εξέταση των μηχανισμών μέσα από τους οποίους οι ποικίλες και πολυεπίπεδες οσμώσεις διαμόρφωσαν την ιδιοπροσωπία του ιόνιου κόσμου κατά τη διάρκεια των δυτικών κυριαρχιών. (Η «κληρονομιά» της Κρήτης, η μουσική, η ζωγραφική, ο δημόσιος χώρος, η εκπαίδευση, η ιστοριογραφία, η λογιοσύνη, η ιταλοφωνία και η ελληνοφωνία).

β. Η Επτανησιακή λογοτεχνία και το εθνικό κέντρο, 19ος-20ός αι.: κοινές μήτρες, ασύμπτωτα και σύνδεσμοι. Αναζήτηση των νέων στοχεύσεων και πραγματώσεων των λογοτεχνικών δημιουργών στο πλαίσιο των διαφοροποιήσεων και προσαρμογών της επτανησιακής ιδεολογίας, σε σχέση με τη διαμορφούμενη εθνική ιδεολογία και την πνευματική παραγωγή του εθνικού κέντρου.

Ιστορία των Παξών

Η συνεδρία αυτή δεν έχει θεματικό επικεντρωτισμό, αλλά αρκείται να διακρίνει ορισμένους θεματικούς τομείς που αναδεικνύουν ιστορικά ζητήματα και αρχειακές διαθεσιμότητες των Παξών, όπως την πρόσληψη του οικογενειακού μορφώματος, τις σχέσεις με τα ηπειρωτικά εξαρτήματα (κατ’ εξοχή την Πάργα), την παξινή ναυτιλία, την ελαιοκαλλιέργεια στους Παξούς, την ιδιοτυπία του παξινού φεούδου ή τη διασπορά των Παξινών.