Καινοτομίες: Φέτος το Κίρχαϊμ - Πολιτιστικό Χωριό της Ευρώπης για το 2010 και το χωριό που κλείνει τον 1ο κύκλο των φιλοξενιών του θεσμού, πρωτοτύπησε με διάφορους τρόπους. Καταρχήν η οργανωτική επιτροπή αποφάσισε να καλέσει τους Παξούς και το ισπανικό χωριό Πορρούα να επισκεφτούν την περιοχή τους το καταχείμωνο και όχι το καλοκαίρι όπως συμβαίνει συνήθως. Το σκεπτικό της επιτροπής βασιζόταν στο ότι τόσο το Ισπανικό χωριό όσο και το νησί μας ως παραθαλάσσια μέρη δεν ζουν βαρύ χειμώνα και το χιόνι είναι σπάνιο θέαμα για εμάς. Έτσι, για να μας ευχαριστήσουν προσφέροντάς μας την δυνατότητα να απολαύσουμε την δυτική Αυστρία καλυμμένη στα λευκά, μας κάλεσαν στο χωριό τους το Σαββατοκύριακο μεταξύ 13 και 15 Φεβρουαρίου 2010, ένα μήνα πριν την επίσημη έναρξη της διοργάνωσης.
Επίσης για πρώτη φορά οι δύο αποστολές, ελληνική και ισπανική συμμετείχαν σε εργαστήρια και συζητήσεις για συγκεκριμένο θέμα, πρακτική που συνηθίζεται μόνο στις συναντήσεις των δημάρχων των Πολ. Χωριών.
Μέθοδοι διαχείρισης απορριμμάτων στα 3 χωριά: Μάλλον εμπνεύστηκαν οι Αυστριακοί από τις συζητήσεις που έλαβαν χώρα στο Τόμμερουπ (Δανία) το 2009 για τον τρόπο που θα συνεχιστεί ο θεσμός των Πολιτιστικών Χωριών στον 2ο κύκλο και ενέταξαν για πρώτη φορά στο πρόγραμμα φιλοξενίας των χωριών συζητήσεις, εργασίες και ξεναγήσεις με θεματικό αντικείμενο. Επέλεξαν μάλιστα ένα ζήτημα ιδιαίτερα ενδιαφέρον για όλα τα χωριά: την διαχείριση απορριμμάτων και την ανακύκλωση.
Το Σάββατο, 14 Φεβρουαρίου οι αποστολές των Ισπανών και των Παξινών ξεναγήθηκαν σε κέντρα συλλογής και διαχωρισμού απορριμμάτων της περιοχής Ινφίερτελ στην δυτική Αυστρία. Εκεί είδαμε όλοι έκπληκτοι οικογενειακά αυτοκίνητα να καταφτάνουν το ένα ύστερα από το άλλο, με τα σκουπίδια του σπιτιού συσκευασμένα κατά είδη και τα μέλη της οικογένειας να πετούν τα σκουπίδια σε ξεχωριστούς κάδους. Παρακολουθήσαμε την πορεία επεξεργασίας των κάθε είδους σκουπιδιών από τον κάδο μέχρι την επαναχρησιμοποίησή τους με άλλη ή παρόμοια μορφή.
Είδαμε προσωπικό εξειδικευμένο να επιδιορθώνει ηλεκτρικές συσκευές, ηλεκτρονικά παιχνίδια, έπιπλα και να τα διοχετεύει στο ένα τρίτο της τιμής τους σε κατάστημα μεταχειρισμένων, όπου αδύναμοι οικονομικά άνθρωποι μπορούν να τα προμηθευτούν. Ρούχα καθαρά και σε άριστη κατάσταση συσκευάζονται και μεταπωλούνται σε καταστήματα από δεύτερο χέρι σε όλον τον κόσμο. Συνήθως το προσωπικό των κέντρων ανακύκλωσης είναι άνθρωποι που χρήζουν βοήθειας οικονομικής ή κοινωνικής. Το κόστος ανά νοικοκυριό ανέρχεται στα 150 ευρώ το έτος. Ο τρόπος αυτός διαχείρισης των απορριμμάτων, που δικαίως θεωρείται πρότυπο από τις Βρυξέλλες, αποβαίνει κερδοφόρος για όλους τους ενδιαφερόμενους, τους πολίτες, το τοπικό περιβάλλον, την τοπική οικονομία.
Το απόγευμα έγινε λεπτομερής παρουσίαση της μεθόδου διαχείρισης σκουπιδιών που εφαρμόζεται στην δυτική άνω Αυστρία σε dvd. Κατόπιν οι Ισπανοί του Πορρούα μας παρουσίασαν το δικό τους πρόβλημα διαχείρισης κτηνοτροφικών αποβλήτων, που έχει πλέον γίνει τόσο μεγάλο που απειλεί σημαντικά το τοπικό τους περιβάλλον. Η λύση που επέλεξαν είναι η δημιουργία ενός σιλό αποθήκευσης της πλεονάζουσας κοπριάς από τις φάρμες αγελάδων της περιοχής τους, όπου θα γίνεται η κατάλληλη επεξεργασία, θα διατηρείται εκεί και θα επαναπροωθείται στους γεωργούς της περιοχής ως λίπασμα την κατάλληλη εποχή του χρόνου. Οι Παξινοί παρουσίασαν την δυσάρεστη κατάσταση της χωματερής πάνω από το Αχάι με όλες τις αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον, την τοπική κοινωνία και οικονομία καθώς και την απόφαση για την δημιουργία ενός σταθμού μεταφόρτωσης, την έναρξη προγράμματος ανακύκλωσης διαφόρων υλικών, την άμεση συνεργασία με το εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων στο Τεμπλόνι της Κέρκυρας καθώς και την έναρξη προγράμματος παραγωγής κομπόστ σε οικιακό επίπεδο. Στη συνέχεια οργανώθηκαν εργαστήρια, στα οποία συμμετείχαν σχεδόν όλα τα μέλη των αποστολών. Μια ομάδα έψαξε για σκουπίδια στις όχθες του ποταμού, που αποτελεί φυσικό σύνορο με τον δήμο του ¶σπαχ. ¶λλη ομάδα έφτιαξε κούκλες από ανακυκλώσιμα υλικά. ¶λλοι έφτιαξαν κομπόστ. Η παρουσίαση των Παξών παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα του Δήμου www.paxi.gr στον φάκελο των Πολιτιστικών Χωριών.
Λαϊκή αγορά και μεζέδες μετά μουσικής: η οργανωτική επιτροπή φιλοξενίας του Κίρχαϊμ πήρε την πρωτοβουλία να θέσει σε εφαρμογή τον θεσμό του «Πρεσβευτή Τοπικών Προϊόντων», μια ιδέα που επίσης προέκυψε από τις συζητήσεις στο Τόμμερουπ το 2009 σε μια προσπάθεια ανανέωσης κι εμπλουτισμού του θεσμού των Πολιτιστικών Χωριών. Στήθηκαν λοιπόν ωραιότατοι πάγκοι με προϊόντα διατροφής ή οικιακής χρήσης από τα 3 χωριά. Από τους Παξούς πωλήθηκαν χρηστικά είδη από φυσητό χρωματιστό γυαλί, που κατασκευάζει η Μάγδα Ρόκκου (με καταγωγή από τον Λογγό), χαλιά από Παξινίτικο μαλλί φτιαγμένα στον αργαλειό από την Χριστιάννα Αντιόχου, σαπούνι, γλυκά κουταλιού, λάδι από την Σία Κεϊκίδη και διάφορα πρωτότυπα ορεκτικά, πολλά από τα οποία ήταν κατασκευασμένα με πρώτες ύλες από τον Μπάμπη και την Κατερίνα Δούη αλλά μαγειρεμένα και συσκευασμένα από την Βασιλική Καρούνου, που δραστηριοποιείται στην Κέρκυρα. Παράλληλα με την αγορά στον χώρο του σχολικού γυμναστηρίου του Κίρχαϊμ στήθηκαν δύο μεγάλοι μπουφέδες (ένας για Παξινά εδέσματα κι ένας για τα Πορρουάνικα). Ο κόσμος μπορούσε να περνά να παίρνει το μεζέ (παξινά κουλούρια (από τον φούρνο του Ρομπόλα), χταπόδι ξυδάτο, παστιτσάδα, ποικιλία πατέ) και το ούζο του από τον δικό μας πάγκο και να προχωρά στην αίθουσα όπου έπαιξε το συγκρότημά μας μουσική της περιοχής μας ενώ εμφανιζόντουσαν φωτογραφίες από τοπία του νησιού μας. Οι Αυστριακοί παρουσίασαν την χορωδία του χωριού τους με τις παραδοσιακές τους φορεσιές και οι Ισπανοί για μια ακόμη φορά μας έδωσαν δείγμα τοπικών χορών συνοδεία γκάιντας και με την μαγευτική φωνή της Μάρτα.
Διασκέδαση και αξιοθέατα: Το ταξίδι στο καράβι ήταν άνετο κι ευχάριστο. Οι διαδρομές στο λεωφορείο μας επέτρεψαν να δούμε τις χιονισμένες ¶λπεις πέρα από το Ούντινε, προς το Βίλαχ και την περιοχή του Σάλτζμπουργκ. Ξεναγηθήκαμε στην γραφική πόλη του Μπράουνάου στα σύνορα με την Γερμανία, όπου γεννήθηκε ο Χίτλερ. Απολαύσαμε το Κίρχαϊμ κατάλευκο, πεντακάθαρο αλλά και τους κατοίκους του, που μας προσέφεραν μόνο ζεστασιά, καλοσύνη, καλή διάθεση, επιθυμία να μας γνωρίσουν καλύτερα. Διασκεδάσαμε όλοι μαζί στο πάρτυ μασκέ του Σαββάτου σε ξέφρενο ρυθμό, πίνοντας βάις μπίερ, μια πλούσια σε γεύση τοπική μπύρα από μαγιά. Κάποιοι από μας πήγαν ως την περιοχή των λιμνών. ¶λλοι βρήκαν χρόνο να παίξουν με το χιόνι και να κάνουν έλκηθρο.
Την Κυριακή το βράδυ φάγαμε όλοι μαζί με τους οικοδεσπότες μας στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του τοπικού σχολείου, χορέψαμε και ανταλλάξαμε δώρα ειλικρινούς ευγνωμοσύνης μεταξύ μας. Το επίσημο δώρο των Παξών προς το Κίρχαϊμ ήταν ένας καθρέπτης στολισμένος με θαλασσινά κοχύλια κι άμμο φτιαγμένος από την Κατίνα Κοντάρη, που λόγω ασθένειας δεν μπόρεσε τελευταία στιγμή να συμμετέχει στην αποστολή μας.
Όλοι μας περπατήσαμε στους χιονισμένους δρόμους του Σάλτζμπουργκ με την μουσική του Μότσαρτ να ακούγεται παντού. Ανεβήκαμε με το τελεφερίκ στο κάστρο του και περιηγηθήκαμε τις αίθουσες με τις μεσαιωνικές πανοπλίες, το οπλοστάσιο, τα νομίσματα, τα έπιπλα και τα χρηστικά αντικείμενα εποχής αλλά και την αίθουσα με τις διάσημες μαριονέτες του καθηγητή ¶ιχμαν. Περπατήσαμε στους δρόμους του παγωμένου Ίννσμπρουγκ, πρωτεύουσας του Τιρόλο και φωτογραφηθήκαμε κάτω από την «χρυσή στέγη». Ξεκουραστήκαμε σε ένα οικογενειακό ξενοδοχείο στην περιοχή του Μπρένερ, με τα μικρά γραφικά χωριουδάκια. Με πλοιάριο μπήκαμε στο Γκραν Κανάλ και περπατήσαμε στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου και στους πολύβουους δρόμους της Βενετίας, που ζούσε την τελευταία ημέρα του φετινού καρναβαλιού. Από το κατάστρωμα του «Λευκά Όρη» αποχαιρετήσαμε τη μοναδική πολιτεία λουσμένη στο φως του ήλιου, που μόνο τότε μας έκανε την τιμή να βγει μετά από 6 ολόκληρες μέρες, όπου ζήσαμε σε θερμοκρασίες μεταξύ -5 και -10 βαθμών Κελσίου.
Ένα από τα πιο όμορφα ταξίδια στα πλαίσια των Πολιτιστικών Χωριών ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Ένα πρώτο πείραμα για το μέλλον των ανταλλαγών επισκέψεων μεταξύ των κατοίκων των Πολ. Χωριών είχε μάλλον θετικά αποτελέσματα. Τον Μάρτιο οι εκπρόσωποι των Πολ. Χωριών θα κληθούν να πάρουν οριστικές αποφάσεις για το περιεχόμενο αυτών των ανταλλαγών καθώς και για τους τρόπους εύρεσης πόρων, ώστε η επαφή μεταξύ των χωριών να συνεχιστεί αμείωτη και πιο αποδοτική για όλους τους συμμετέχοντες. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2010 το Κίρχαϊμ θα υποδεχτεί τα υπόλοιπα χωριά καθώς και την κατασκήνωση νέων. Η ιστοσελίδα του Δήμου μας θα είναι άμεσα ενημερωμένη για όλες τις εξελίξεις σε σχέση με τον θεσμό των Πολ. Χωριών. Μπορείτε επίσης να επισκέπτεστε την ιστοσελίδα: www.cultural-villagescom