Της ¶ντας Μιχαλοπούλου
Ο κύκλος των youth camps, όπως καθιερώθηκε να λέγονται οι καλοκαιρινές κατασκηνώσεις νέων των Πολιτιστικών Χωριών της Ευρώπης, έκλεισε το καλοκαίρι του 2010 με τη διοργάνωση στο Kircheim της Αυστρίας -πολύ πετυχημένη, σύμφωνα με την ομόφωνη γνώμη όσων συμμετείχαν.
Τα ζήτημα τώρα ήταν, να μη λήξει ο θεσμός εκεί- να μη σβήσει η φλόγα- να δοθούν ερείσματα για συνέχεια ειδικά τώρα που οι νέοι των πολιτιστικών χωριών έχουν αρχίσει να κινούνται, να επικοινωνούν, να βρίσκουν τρόπους να εκμεταλλευτούν αυτό το μεγάλο δίκτυο χωριών και ανθρώπων που έχει δημιουργηθεί με τα χρόνια.
Όλοι λοιπόν ήθελαν να συνεχιστεί, αλλά ποιος θα ήταν ο γενναίος που θα αναλάμβανε την ευθύνη να υλοποιήσει ένα τόσο μεγάλο έργο;
Αρχικά, υποσχέθηκε να αναλάβει η Ολλανδία, αφού εκείνοι ήταν που είχαν ανοίξει και τον κύκλο. Όμως καθώς ο Bert Kisjes, η ψυχή και ο εμπνευστής των Πολιτιστικών χωριών της Ευρώπης, δεν βρίσκεται πια στην ακμή του, οι διάδοχοί του, μόλις είδαν πόση οργάνωση, τρέξιμο, χρόνος και ανθρώπινο δυναμικό χρειάζεται, έκαναν τελικά πίσω. Στα μέσα της χρονιάς ανακοίνωσαν ότι αδυνατούν να αναλάβουν τη διοργάνωση του 2011!
Έτσι λοιπόν, καθώς οι Παξοί είχαν υλοποιήσει ένα από τα πιο πετυχημένα youth camps, αυτό του 2004, ο Δήμαρχος Σπύρος Μπογδάνος αποφάσισε να δώσει στο θεσμό το φιλί της ζωής... Κι έτσι αναλάβαμε τη διοργάνωση του Youth Camp 2011.
Μερική χρηματοδότηση βρέθηκε ευτυχώς μέσω της Γ.Γ. Νέας Γενιάς στα μέσα Μαϊου 2011. Αντιμετωπίσαμε χίλια θέματα με το κτηριακό, καθώς όλα τα σχέδια προορίζονταν για το σχολείο της Λάκκας... Τελευταία στιγμή έπρεπε να μεταφερθούμε. Ως καλύτερη λύση επιλέχτηκε το σχολείο του Λογγού.
Λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων οι δραστηριότητες που επιλέχτηκαν ήταν σχετικές με την ανακάλυψη της φυσικής ομορφιάς του νησιού μας: πεζοπορίες σε παραδοσιακά μονοπάτια, ξενάγηση στο φάρο της Λάκκας, εξερεύνηση του υποβρύχιου κόσμου, καθώς ο βυθός των Παξών θεωρείται από τους πιο όμορφους στη Μεσόγειο. Θέμα του youth ήταν «Η Ευρώπη μέσα από τους μύθους της». Εμείς είχαμε διαλέξει τον τοπικό μύθο για το «Λιοκόρνι», η δραματοποίηση του οποίου θα αποτελούσε και τον κεντρικό άξονα της πρωινής ζώνης δραστηριοτήτων.
Στο μεταξύ γενικός αναβρασμός επικρατούσε μεταξύ των νέων των πολιτιστικών χωριών. Καθώς κάναμε τις αναγνωρίσεις των δραστηριοτήτων μαζί με την ομάδα που θα εκπροσωπούσε τους Παξούς, στέλναμε πληροφορίες και φωτογραφίες στο διαδίκτυο. Αρχίσαμε να δεχόμαστε αιτήσεις για υπερδιπλάσιες συμμετοχές απ' όσες μπορούσε το πρόγραμμα να δεχτεί! Υποχρεωθήκαμε - με κρύα καρδιά είναι αλήθεια - να απορρίπτουμε συμμετοχές, και να ζητάμε από τις χώρες να κάνουν εσωτερική επιλογή: αυστηρά ομάδες τεσσάρων ατόμων συν έναν αρχηγό. Γκρίνιαξαν, αλλά τελικά συμμορφώθηκαν.
Οι μέρες πλησίαζαν. Οργανώσαμε ομάδες εθελοντών για να πλαισιώνουν τα παιδιά στις εξωτερικές δραστηριότητες, αλλά και για βοήθεια στην κουζίνα. Όπως αποδείχτηκε αργότερα χωρίς την πολύτιμη συνεισφορά τους θα ήταν αδύνατη η πραγματοποίηση μιας τόσο μεγάλης διοργάνωσης.
Η επίσημη έναρξη του youth έχει οριστεί για την Τετάρτη 13 Ιουλίου. Οι περισσότερες αποστολές αναμένονταν για τις 12, αλλά οι Ούγγροι, λόγω ειδικών συνθηκών, φτάνουν την Κυριακή 10 Ιουλίου. Είμαι σίγουρη ότι καθώς είχαν τη συνήθεια να παίζουν μεταξύ τους χαρτιά, θα έβαζαν στοίχημα ότι στην κατάσταση που βρισκόταν ο χώρος θα ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε κατασκήνωση! Εδώ που τα λέμε κι εμείς οι ίδιοι είχαμε αρχίσει να έχουμε τις αμφιβολίες μας! Ο πανικός είχε φτάσει στο απόγειο και τίποτα μα τίποτα δεν ήταν έτοιμο! Την επομένη η κατάσταση αρχίζει να βελτιώνεται, αλλά η ομάδα που θα αναλάμβανε το εργαστήρι κουκλοθεάτρου τραβάει τα μαλλιά της! Τελικά, αντί να σηκώσουμε τα χέρια, σηκώσαμε τα μανίκια, ήρθε και η πολυπόθητη βοήθεια των ειδικών και, αν και τελευταία στιγμή, ήμασταν έτοιμοι να υποδεχτούμε τις ομάδες.
Από 'κει και πέρα το νερό κύλησε στο αυλάκι. Ήρθαν τα παιδιά, άλλοι έστησαν σκηνές στην αυλή, άλλοι προτίμησαν να κοιμηθούν μέσα στο κτήριο του σχολείου, βρήκαμε και τη χαμένη ομάδα των Εσθονών που έχασαν δύο!! φέρυ μπώτ , αφού πρώτα είχαν χάσει όλα τους τα πράγματα στη Σερβία! (Το γεγονός ότι πέρασαν μια βδομάδα με τα ίδια ρούχα δεν τους εμπόδισε να συμμετέχουν στις δραστηριότητες, ούτε να διασκεδάσουν με την ψυχή τους!).
Μαζεύτηκαν 60 νέοι από 11 χώρες, ηλικίας από 14 έως 25 χρονών. Διστακτικά βλέμματα στην αρχή, οι κουβέντες περιορίζονται στα μέλη των ίδιων ομάδων, αλλά και αγκαλιές χαρούμενες για το ξαναντάμωμα εκείνων που γνωρίζονταν από προηγούμενα χρόνια. Σιγά σιγά λύνονται οι γλώσσες, ο κόσμος ανακατεύεται, ακούγονται γέλια, κουβέντες, τραγούδια, αστεία, χοροί, μουσικές, ανταλλάσσονται γνώμες, ιδέες, συνήθειες, πολιτισμοί.
Οι δραστηριότητες παίρνουν το ρυθμό τους : το πρωί, στο γήπεδο η Ελένη με το Νίκο δίνουν διέξοδο στη δημιουργικότητα των παιδιών με το εργαστήριο κατασκευής γιγαντόκουκλας, ενώ στην αυλή κατασκευάζονται παράξενα μουσικά όργανα απ' όλα εκείνα τα σκουπίδια που μάζευε συστηματικά ο Θοδωρής Γκώτσης. Το απόγευμα πεζοπορίες ή κατάδυση και κάθε βράδυ δύο από τις αποστολές παρουσιάζουν μύθους από την περιοχή τους.
Οι ομάδες λειτουργούν άψογα. Τόσο των παιδιών που αποτελούν την επίσημη εκπροσώπηση των Παξών, όσο και των εθελοντών. Πλαισιώνουν τις εξωτερικές δραστηριότητες επιστρατεύοντας το χιούμορ και τις γνώσεις τους και παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια στα παιδιά των βόρειων κυρίως χωρών που δεν είχαν ξαναζήσει θερμοκρασίες άνω των 30C, ενώ εκείνες τις μέρες τα θερμόμετρα είχαν πάρει φωτιά και ακουμπούσαν ακόμα και τους 42 βαθμούς C! Όσο για τις ομάδες της κουζίνας, ό,τι και να πω είναι λίγο. Κανένας από μας δεν είχε συνειδητοποιήσει τι σημαίνει να μαγειρεύεις για τόσα άτομα τρεις φορές την ημέρα. Χωρίς τη βοήθεια των εθελοντών, θα ήταν απλώς αδύνατον!
Η μέρα της τελικής παράστασης φτάνει και όλοι έχουμε ένα τσιμπηματάκι ανησυχίας στην καρδιά καθώς ο χρόνος προετοιμασίας ήταν πράγματι λίγος. Νομίζω πως ο Λογγός πρέπει να είχε πολλά χρόνια να δει μια τόσο μαγική βραδιά!! Δεν κυκλοφορούσε ούτε ένα αυτοκίνητο, το φεγγάρι ολόλαμπρο στον ουρανό αντανακλούσε στα ήρεμα νερά του λιμανιού, κι εμείς απολαύσαμε μια μικρή παράσταση που μας παρέσυρε στη μαγεία του παραμυθιού. Ο καλός ψαράς, ο κακός πειρατής, η μάχη τους για τη διεκδίκηση του αγαθού μαγικού πλάσματος που φέρνει θησαυρούς, ό,τι κι αν αυτό σημαίνει για τον καθένα μας. Και τα παιδιά να κινούν τις 3,5 μέτρων κούκλες σαν να έκαναν αυτή τη δουλειά από πάντα! Κινούνταν όλα σαν ένα σώμα μια ψυχή, και την ψυχή αυτή τη μετέδιδαν και στις κούκλες. Το αποτέλεσμα ήταν συγκινητικό και το κοινό που συμμετείχε ενεργά σε όλη τη διάρκεια της παράστασης, το απόλαυσε πραγματικά. Η βραδιά έκλεισε με παρέλαση των μουσικών και των γιγαντόκουκλων στο λιμάνι του Λογγού. Ήταν ο τρόπος των παιδιών να ευχαριστήσουν τον τόπο που τα υποδέχτηκε τόσο ζεστά και φιλόξενα για μια ολόκληρη εβδομάδα.
Σιγά σιγά οι σκηνές μαζεύονται, το εσωτερικό του σχολείου αδειάζει, αγκαλιές αποχαιρετισμού, δάκρυα άλλα κρυφά κι άλλα φανερά, μία μία οι ομάδες αφήνουν το νησί για να μεταφέρουν πίσω στην πατρίδα τους αναμνήσεις από ζεστό ήλιο, ζεστούς ανθρώπους, γαλάζιες θάλασσες, νόστιμα φαγητά, φιλικά πρόσωπα, καινούργιες εμπειρίες, υποσχέσεις να μη χαθούμε. Μεταφέρουν επίσης και την ελπίδα ότι δεν μπορεί να τελειώσει εδώ. Το Youth Camp είναι πολύ σημαντικό για να σταματήσει. Δίνει στους νέους κίνητρα να κοιτάξουν και λίγο παραπέρα από τα στενά πλαίσια του τόπου τους. Τους δίνει ευκαιρίες να συναναστραφούν συνομηλίκους τους από άλλες χώρες, να μιλήσουν ξένες γλώσσες, να βγουν από το καβούκι τους, να συνειδητοποιήσου ότι ο κόσμος έχει πολλά ωραία πράγματα που αξίζει να τα γνωρίσεις.
Κατά τη γνώμη μου η ζωή φαίνεται πολύ πιο όμορφη όταν ξέρεις ότι έχεις ένα σωρό φίλους έτοιμους να σε καλοδεχτούν σε διάφορα μέρη του κόσμου. Όταν ξέρεις πως ό,τι και να τύχει θα κάνουν τα πάντα για να σε βγάλουν από τη δύσκολη θέση. Θεωρώ επίσης ότι σε τούτους τους χαλεπούς καιρούς τέτοιου είδους ανθρώπινες σχέσεις είναι θησαυρός ανεκτίμητος. Καθώς λοιπόν στέκομαι στη μέση του άδειου πια σχολείου του Λογγού, και στ' αφτιά μου φτάνει ακόμα ο απόηχος από τις φωνές και τα γέλια των παιδιών, με κατακλύζει μελαγχολία σκεπτόμενη ότι μπορεί και να τελειώνει εδώ. Ήταν πραγματικά δύσκολη δουλειά. Δεν ξέρω αν θα την ξανάκανα (το δις, πόσο μάλλον το τρις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού!). Όμως η εμπειρία, όσα είδαμε, όσα ακούσαμε, όσα μάθαμε, όσα ζήσαμε, όλα μα όλα άξιζαν τον κόπο!
Ελπίζω πραγματικά να βρεθούν οι επόμενοι που θα αναλάβουν τη διοργάνωση του 2012. Τους εύχομαι μέσα από την καρδιά μού καλή δύναμη, καλή επιτυχία και, γιατί όχι, καλή αντάμωση!
