Έγκριση τροποποίησης όρων διαθήκης Χαράλαμπου Μητσιάλη (‘Αλεξανδρινού’)
Α Π Ο Σ Π Α Σ Μ Α
Από την υπ΄ αρ. 7/2024
Συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Π Α Ξ Ω Ν
Αριθ. Απόφ. 7-59/2024
ΠΕΡΙΛΗ Ψ Η
«Έγκριση τροποποίησης όρων διαθήκης Χαράλαμπου Μητσιάλη ('Αλεξανδρινού')»
Στο Γάϊο -Παξών σήμερα την δεκάτη (10η) του μηνός Απριλίου του έτους 2024, ημέρα Τετάρτη και ώρα 19:00μ.μ το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου συνήλθε σε τακτική δημόσια συνεδρίαση ύστερα από την υπ΄ αριθμό πρωτοκόλλου 1084/04-05-2024 έγγραφη πρόσκληση του Προέδρου η οποία επιδόθηκε νόμιμα στον κάθε Σύμβουλο καθώς και στον Δήμαρχο σύμφωνα με τα άρθρα 65,67,68,69 του Ν.3852/2010 (ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ) και την υπ΄ αριθμό πρωτοκόλλου 1103/05-04-2024 ανακοίνωση αναβολής που δημοσιεύτηκε και επιδόθηκε νόμιμα στον κάθε Σύμβουλο καθώς και στον Δήμαρχο.
Διαπιστώθηκε ότι υπάρχει νόμιμη απαρτία, αφού σε σύνολο 15 Δημοτικών Συμβούλων βρέθηκαν παρόντες οι κάτωθι:
ΠΑΡΟΝΤΕΣ ΑΠΟΝΤΕΣ
1. Κουβάς Παντελής (Πρόεδρος) 1. Αρβανιτάκης Σωτήρης- Μαλιφούς
2. Κάγκα Μαρία -Χριστίνα 2. Κάφυρη Μαγδαληνή
3. Κεϊκίδης Συμεών
4. Βλαχόπουλος Σπ-Εμμανουήλ
5. Φαναριώτης Γεράσιμος
6. Χρονοπούλου Ιωάννα
7. Προβατάς Ανδρέας (δεν προσήλθαν καίτοι
8. Πέτρου Κωνσταντίνος προσκλήθηκαν νομίμως)
9. Λέκκας Αρσένης
10. Βλαχόπουλος Χρήστος
11. Μαρούλης Διονύσιος
12. Αντιόχου Λάιζα
13. Δένδιας Ηλίας
Στη συνεδρίαση συμμετείχε και ο Δήμαρχος Παξών κ. Σπύρος Βλαχόπουλος κληθείς νόμιμα με τη υπ' αριθμ. 1084/04-04-2024 πρόσκληση.
Οι δημοτικοί σύμβουλοι κ. Πέτρου Κωνσταντίνος και Κεϊκίδης Συμεών προσήλθαν κατά την ώρα των ερωτήσεων .
Η δημοτική σύμβουλος κα Χρονοπούλου Ιωάννα αποχώρησε από τη συνεδρίαση κατά τη διάρκεια της συζήτησης του 2ου θέματος της ημερήσιας διάταξης πριν την ψηφοφορία.
Η δημοτική σύμβουλος κα Κάγκα Μαρία-Χριστίνα και οι δημοτικοί σύμβουλοι κ. Πέτρου Κωνσταντίνος και Μαρούλης Διονύσιος αποχώρησαν από τη συνεδρίαση κατά τη διάρκεια της συζήτησης του 5ου θέματος της ημερήσιας διάταξης πριν την ψηφοφορία.
Στην συνεδρίαση παρόντες ήταν οι Πρόεδροι των Τοπικών Κοινοτήτων Γαΐου. Λογγού και Λάκκας ενώ δεν παρευρέθηκε ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Μαγαζιών.
Στη συνέχεια, απουσία του Γραμματέα ο Αντιπρόεδρος κατέγραψε τους απόντες από τη συνεδρίαση.
Στη συνεδρίαση συμμετείχε κατά τη διάρκεια του πρώτου θέματος της ημερήσιας διάταξης ο νομικός κ.Τσακανίκας Δ. Παναγιώτης μέσω της υπηρεσίας τηλεδιασκέψεων e:Presence.gov.gr
Τα πρακτικά της συνεδρίασης τηρήθηκαν από την μόνιμη υπάλληλο του Δήμου Παξών, Ειρήνη Καγκάρα.
--ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ-
ΑΠΟΦΑΣΗ 59η
Ο Πρόεδρος εισάγοντας το θέμα της ημερήσιας διάταξης με τίτλο «Έγκριση τροποποίησης όρων διαθήκης Χαράλαμπου Μητσιάλη ('Αλεξανδρινού')», δίνει τον λόγο στον αντιδήμαρχο κ. Λέκκα για να προβεί στην εισήγησή του. Ο κ. Λέκκας ζήτησε από το νομικό κ. Τσακανίκα να εξηγήσει και να ενημερώσει το σώμα σχετικά με το ιστορικό του θέματος και με τις δυνατότητες που υπάρχουν.
Ο κ Τσακανίκας αναφέρθηκε στην υπ ΄αριθμ. 10-45/26-03-2024 απόφαση της δημοτικής επιτροπής με την οποία του ανατέθηκε μεταξύ άλλων να γνωμοδοτήσει σχετικά καθώς και στην εισήγησή του η οποία ακολουθεί αυτολεξεί:
Θέμα: Γνωμοδότηση για το θέμα της διαχείρισης της περιουσίας Χαράλαμπου Μητσιάλη σύμφωνα με τους όρους της διαθήκης του και ειδικότερα της διαχείρισης του τιμήματος της αγοραπωλησίας ακινήτου που κατελήφθη για κοινωφελή σκοπό. Ενημέρωση οργάνων του Δήμου για το ισχύον νομικό πλαίσιο και τις εναλλακτικές δυνατότητες
Ι. Με την υπ' αριθμ. 10-45/26.3.2024 απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής του Δήμου Παξών (ΑΔΑ: 6Θ5ΙΩΞΞ-ΝΘΑ) μου ανατέθηκε α) η μελέτη της διαθήκης του θανόντος των όρων αυτής και του αγοραπωλητηρίου συμβολαίου με το οποίο μεταβιβάστηκε, λόγω πώλησης, ακίνητου του διαθέτη β) η έρευνα του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου σε σχέση με την δυνατότητα αλλαγής όρων διαθήκης υπερ κοινωφελούς σκοπού και της σχετικής νομολογίας γ) η επικοινωνία με την εποπτεύουσα Αρχή και δ) η σύνταξη γνωμοδότησης περί των δυνατοτήτων που παρέχονται για την διαχείριση της περιουσίας Χ. Μητσιάλη ενόψει των όρων της διαθήκης του και την υφιστάμενων χρηματοοικονομικών δεδομένων και κοινωφελών αναγκών ήτοι ενόψει της μεταβολής των δεδομένων μεταξύ του χρόνου σύνταξη της διαθήκης και του χρόνου διαχείρισης της καταληφθείσας περιουσίας.
ΙΙ. Για την απάντηση στα ανωτέρω ερωτήματα και την εν γένει ερμηνευτική προσέγγιση της υπόθεσης λήφθηκαν υπόψη τα εξής έγγραφα:
1. η υπ'αριθμ. 37535/9-6-1980 δημόσια διαθήκη του Χαράλαμπου Μητσιάλη, που συντάχτηκε ενώπιον του Συμ/φου Αθηνών Γεωργίου Παπαηλιόπουλου
2. την υπ΄ αριθμ 3907/9.10.2008 πράξη αποδοχής κληρονομίας της Σύμ/φου Παξών Ιωάννας Βλάσση
3. Την υπ΄ αριθμ. 2180/20.6.2004 πράξη αποδοχής κληρονομίας της Συμ/φου Παξών Ιωάννας Βλάσση
4. το υπ'αριθμ.1.190/30-3-2022 συμβόλαιο αγοραπωλησίας της Συμβολαιογράφου Πειραιώς, Διονυσίας Ιωάννου Γκούμα
5. το υπ΄ αριθμ. 98527/24.6.2022 έγγραφο της Διεύθυνσης Κοινωφελών Περιουσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
ΙΙI. Δυνάμει της υπ'αριθμ. 37535/9-6-1980 δημόσιας διαθήκης του Χαράλαμπου Μητσιάλη, που συντάχτηκε ενώπιον του Συμ/φου Αθηνών Γεωργίου Παπαηλιόπουλου , δημοσιεύτηκε νόμιμα από το Μονομελές Πρωτοδικείου Αθηνών δια του υπ΄ αριθμ. 319/25.1.1991 πρακτικού του και καταχωρίστηκε νόμιμα στα βιβλία διαθηκών του Πρωτοδικείου Αθηνών στον τόμο 1452 με αυξ. Αριθμό 23 οι πρώην κοινότητες Γάιου, Λάκκας, Λόγγου και Μαγαζιών του Δήμου Παξών, οι οποίες συνενώθηκαν μεταγενέστερα στον Δήμο Παξών, εγκαταστάθηκαν ως κληρονόμοι, αρχικά κατά ψιλή κυριότητα και μεταγενέστερα, έπειτα από το θάνατο της κόρης του θανόντος (επικαρπώτριας,) Ανδρομάχης Μητσιάλη, κατά πλήρη κυριότητα σε ακίνητο, το οποίο υπαγόταν στην περιουσία του αποβιώσαντος και συγκεκριμένα: ένα οικόπεδο το οποίο, κατά τον τίτλο κτήσης του, βρίσκεται στον Δήμο Παλαιού Φαλήρου Αττικής και συγκεκριμένα επί της οδού Χρονοπούλου αρ. 53(στο οικοδομικό τετράγωνο 4), στη θέση «Πικροδάφνη», εμβαδού μέτρων τετραγωνικών χιλίων εξακοσίων εξήντα τεσσάρων τετραγωνικών μέτρων και εννιακοσίων τριάντα έξι τετραγωνικών χιλιοστών (1.664,936 τ.μ.), εντός του οποίου βρίσκεται παλαιά ισόγεια οικία εμβαδού μέτρων τετραγωνικών εκατόν ογδόντα εννέα και εβδομήντα δύο τετραγωνικών εκατοστών (189,72 τ.μ.).
Την ανωτέρω κληρονομία αποδέχθηκε ο Δήμος Παξών με την υπ΄ αριθμ 3907/9.10.2008 πράξη αποδοχής κληρονομίας της Σύμ/φου Παξών Ιωάννας Βλάσση η οποία μεταγράφηκε νόμιμα στα Βιβλία Μεταγραφών του Δήμου Παλαιού Φαλήρου στον τόμο 491 και αριθμό 489. (σημ: στα στοιχεία του φακέλου προκύπτει και η
σύνταξη της προγενέστερης υπ΄ αριθμ. 2180/20.6.2004 πράξης αποδοχής κληρονομίας της ίδιας ανωτέρω Συμ/φου για την οποία δεν προκύπτει η μεταγραφή της).
Ήδη με το υπ'αριθμ.1.190/30-3-2022 συμβόλαιο της Συμβολαιογράφου Πειραιώς, Διονυσίας Ιωάννου Γκούμα, το ανωτέρω ακίνητο πωλήθηκε από τον ορισθέντα εκκαθαριστή του κοινωφελούς περιουσίας Ιωάννη Σταυρινίδη στην Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης με την επωνυμία «BARCAS TA LIMITED», η οποία έχει έδρα στη Λάρνακα της Κύπρου και διατηρεί υποκατάστημα στην Ελλάδα, με συμφωνηθέν τίμημα ενός εκατομμυρίου τετρακοσίων είκοσι χιλιάδων ευρώ (1.420.000,00€), το οποίο, μετά την αφαίρεση των εξόδων κλπ έχει κατατεθεί στον υπ΄ αριθμ... ΙΒΑΝ GR9301720220005022106067238 λογαριασμό της Τράπεζας Πειραιώς με τα στοιχεία Κοινωφελής Περιουσίας Χαράλαμπου Μητσιάλη (ΑΦΜ 010569326) και εκπρόσωπο τον εκτελεστή της διαθήκης Σταυρινίδη Ιωάννη.
Σύμφωνα με αναγραφόμενο όρο στην υπ'αριθμ. 37535/9-6-1980 διαθήκη το εισπραχθέν τίμημα θα πρέπει να διατεθεί για την αγορά μετοχών της Τράπεζας Γενικής (ήδη Τράπεζας Πειραιώς) και της Εθνικής Τράπεζας, με σκοπό τα μερίσματα να διατίθενται ισομερώς στις πρώην κοινότητες Γαίου, Λάκκας και Λογγού (ήδη του Δήμου Παξών) και συγκεκριμένα να προορίζονται για την κοινωφελή έργα, υποτροφίας (ή παρεμφερείς σκοπούς).
Συνεπώς με την ανωτέρω διαθήκη συνεστήθη κληρονομία υπερ κοινωφελούς σκοπού η διαχείριση της οποίας διέπεται από τις διατάξεις περί κληροδοτημάτων ιδρυμάτων και εν γένει κοινωφελών σκοπών και συγκεκριμένα τον Ν.4182/2013 «Κώδικας κοινωφελών περιουσιών-σχολάζουσων κληρονομιών και λοιπές διατάξεις»(ΦΕΚ Α'185/10-9-2013).
ΙV. Νομικό πλαίσιο:
Στο άρθρο 1 παράγραφος 1 του Ν. 4182/2013 (ΦΕΚ 185 Α/10-9-2013) "Κώδικας κοινωφελών περιουσιών, σχολαζουσών κληρονομιών και λοιπές διατάξεις", που τέθηκε σε ισχύ, σύμφωνα με το άρθρο 102 εδ. α', στις 10.11.2013, καταργώντας τον
Α.Ν. 2039/1939, οι διατάξεις του οποίου εφαρμόζονται και στις κοινωφελείς περιουσίες που υφίστανται κατά την έναρξη ισχύος του, ανεξάρτητα από τον τρόπο σύστασής τους, κατ' άρθρο 82 παρ.1 του άνω νόμου (ΕφΘεσ 102/2023, ΕφΠειρ 305/2020, ΕφΠειρ 208/2020 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), ορίζεται ότι:
«Κοινωφελής περιουσία είναι: Το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων, που διατίθενται με κληρονομία, κληροδοσία, ή δωρεά υπέρ του δημοσίου, ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, ή για κοινωφελή σκοπό. Ως κοινωφελής περιουσία νοείται επίσης και το νομικό πρόσωπο, που τα διαχειρίζεται και εκπροσωπεί εφόσον υπάρχει». Κατά την παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου «Κοινωφελής σκοπός είναι κάθε εθνικός, θρησκευτικός, φιλανθρωπικός, εκπαιδευτικός, πολιτιστικός και γενικά επωφελής για την κοινωνία εν όλω ή εν μέρει σκοπός».
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 109 παρ.1 και 2 του Συντάγματος 1.Δεν επιτρέπεται η μεταβολή του περιεχομένου ή των όρων διαθήκης, κωδικέλλου ή δωρεάς, ως προς τις διατάξεις τους υπέρ του Δημοσίου ή υπέρ κοινωφελούς σκοπού.
2. Kατ' εξαίρεση επιτρέπεται η επωφελέστερη αξιοποίηση ή διάθεση, για τον ίδιο ή άλλο κοινωφελή σκοπό, εκείνου που καταλείφθηκε ή δωρήθηκε, στην περιοχή που καθόρισε ο δωρητής ή ο διαθέτης ή στην ευρύτερή της περιφέρεια, όταν βεβαιωθεί με δικαστική απόφαση ότι η θέληση του διαθέτη ή του δωρητή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, για οποιονδήποτε λόγο, καθόλου ή κατά το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου της, καθώς και αν μπορεί να ικανοποιηθεί πληρέστερα με τη μεταβολή της εκμετάλλευσης, όπως νόμος ορίζει.»
Η συνταγματική αυτή διάταξη αποβλέπει στην προστασία και κατοχύρωση της θέλησης των διαθετών και δωρητών και εναντίον των πράξεων της πολιτείας ακόμη και αυτών που έχουν νομοθετικό περιεχόμενο και, σύμφωνα με αυτήν, δεν επιτρέπεται, καταρχήν, η μεταβολή σκοπού περιουσίας που έχει ταχθεί υπέρ του Δημοσίου ή προς εξυπηρέτηση κοινής ωφελείας, όχι μόνο με διατάγματα, αλλά ούτε και με νόμο (βλ. ΟλΑΠ 1241/1979 ΝοΒ 28.709- ΕφΑθ 4620/2012 ΕφΑΔ 2013.553), ενώ κατά τη διάταξη της § 2 του άρθρου αυτού του Συντάγματος, παρασχέθηκε, κατ΄ εξαίρεση του γενικού κανόνα, η δυνατότητα στον κοινό νομοθέτη να καθορίσει την διαδικασία για την επωφελέστερη αξιοποίηση περιουσίας που καταλήφθηκε για κοινωφελή σκοπό όταν αυτός δεν μπορεί να εκπληρωθεί ή όταν υφίσταται
επωφελέστερος ή ασφαλέστερος τρόπος αξιοποίησης με τους όρους που προβλέπονται σε αυτή και την εξειδίκευση που θα προβλεφθεί νομοθετικά (ΑΠ 13/2013 ΧρΙΔ 2013.427).
Κατ' επιταγή της συνταγματικής αυτής διάταξης εκδόθηκε ο Ν. 4182/2013 στη διάταξη των παραγράφων 1-3 του άρθρου 10 αυτού ορίστηκαν τα εξής:
«1. Περιουσίες που καταλείπονται υπέρ κοινωφελών σκοπών αξιοποιούνται κατά τον τρόπο που όρισε ο διαθέτης ή δωρητής. Απαγορεύεται η μεταβολή τόσο των παραπάνω κοινωφελών σκοπών όσο και του τρόπου και των όρων διαχείρισης της περιουσίας, καθώς και των ορισμών για τον τρόπο διοίκησης της. 2. Αν υπάρχει αμφιβολία περί του περιεχομένου της βούλησης του διαθέτη ή δωρητή ή αμφισβήτηση επ' αυτού, αυτή επιλύεται από το αρμόδιο κατ' άρθρο 825 Κ.Πολ.Δικ. δικαστήριο. 3. Το κατά την προηγούμενη παράγραφο δικαστήριο αποφαίνεται επίσης, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, επί του εάν η βούληση του διαθέτη ή δωρητή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, για οποιονδήποτε λόγο, καθόλου ή κατά το μεγαλύτερο μέρος της, και καθορίζει τον τρόπο της επωφελέστερης ή ασφαλέστερης αξιοποίησης της περιουσίας, καθώς και το σκοπό και την περιοχή για την οποία πρέπει αυτή να διατεθεί...».
Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 825 του ΚΠολΔικ. όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή της από το άρθρο 77 παρ.3 Ν. 4182/2013, «κάθε αμφιβολία ή αμφισβήτηση για την ερμηνεία διαθήκης ή άλλης πράξης με την οποία διαθέτονται περιουσιακά στοιχεία με κληρονομία, κληροδοσία ή δωρεά υπέρ του κράτους ή κοινωφελών σκοπών, εφ' όσον αναφέρεται στον τρόπο της εκκαθάρισης και γενικά της διαχείρισης και της εκτέλεσης της περιουσίας που έχει διατεθεί για το κράτος ή για κοινωφελή σκοπό, υπάγεται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εφετείου της έδρας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που εποπτεύει την κοινωφελή περιουσία. Αν η κοινωφελής περιουσία υπάγεται στην εποπτεία του Υπουργού Οικονομικών, αρμόδιο είναι το Εφετείο Αθηνών». Κατά την έννοια της παραπάνω διάταξης, όπως συνάγεται από τη γραμματική διατύπωσή της και το σκοπό της θεσπίσεώς της, το Εφετείο της Έδρας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εποπτεύει την κοινωφελή περιουσία, έχει δικαιοδοσία και καθίσταται αποκλειστικά αρμόδιο να κρίνει, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) εάν η θέληση του διαθέτη ή του δωρητή περιουσίας, για τους αναφερόμενους στο άρθρο 1 του Ν. 4182/2013 κοινωφελείς σκοπούς, έχει καταστεί απραγματοποίητη εν όλω ή κατά το μεγαλύτερο μέρος της, ώστε να πρέπει να επιτραπεί η ικανοποίηση με την αφιερωθείσα περιουσία άλλου συγγενούς και εφικτού κοινωφελούς σκοπού,
β) εάν η θέληση του διαθέτη, στο πλαίσιο του ταχθέντος από αυτόν κοινωφελούς σκοπού ή του επιτρεπόμενου κατά την προηγούμενη περίπτωση νέου παρόμοιου εφικτού κοινωφελούς σκοπού, μπορεί να ικανοποιηθεί καλύτερα με τη μεταβολή της εκμετάλλευσης της περιουσίας ή μέρους της, ώστε να αξιοποιηθεί ή να διατεθεί με επωφελέστερο τρόπο και
γ) εφόσον ανακύπτει ανάγκη ερμηνείας της διαθήκης λόγω αμφιβολίας ή αμφισβήτησης σχετικά με την εκκαθάριση και γενικά τη διαχείριση της περιουσίας, που έχει καταλειφθεί υπέρ κοινωφελούς σκοπού ή σχετικά με την εκτέλεση του σκοπού (ΑΠ 215/2021, ΑΠ 2013/2014 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Την αίτηση μπορεί να υποβάλλει η ίδια η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, μετά από γνωστοποίηση των τιθέμενων ζητημάτων από την διοίκηση της κοινωφελούς περιουσίας άλλως το ίδιο το ίδρυμα ή η διοίκηση της κοινωφελούς περιουσίας.
V. Περαιτέρω, στην συγκεκριμένη περίπτωση, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, σύμφωνα με αναγραφόμενο όρο στην υπ'αριθμ. 37535/9-6-1980 διαθήκη το εισπραχθέν τίμημα θα πρέπει να διατεθεί για την αγορά μετοχών της Γενικη΄ς (ήδη η Τράπεζα αυτή έχει περιέλθει με καθολική διαδοχή στην Τράπεζα Πειραιώς) και της Εθνικής Τράπεζας, με σκοπό τα μερίσματα να διατίθενται ισομερώς σε Δ.Κ του Δήμου μας και συγκεκριμένα να χρησιμοποιούνται για κοινωφελή έργα, υποτροφίες ή παρεμφερείς σκοπούς.
Περαιτέρω οφείλω να σημειώσω ότι η εικαζόμενη βούληση του διαθέτη έχει ως σημείο αναφοράς το δεδομένο της σταθερότητας της μετοχής της ΕΤΕ (κατά κύριο λόγο) αλλά και της Γενικής Τράπεζας (ανήκουσας κατά τον κρίσιμο χρόνο σύνταξης της διαθήκης στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού), όπως αυτή προέκυπτε από τις τιμές τους κατά το χρόνο σύνταξης της διαθήκης και την βεβαιότητα ότι από αυτές θα χορηγούνται μερίσματα τα οποία θα καλύπτουν τον κοινωφελή σκοπό που ορίστηκε.
Το δεδομένο όμως αυτό έχει, εδώ και πολλά χρόνια, ανατραπεί άρδην σε τρόπο ώστε η επένδυση σε μετοχές της ΕΤΕ και ήδη της Τράπεζας Πειραιώς - αλλά και σε κάθε είδους μετοχές - να μην έχει το χαρακτήρα ασφαλούς επενδυτικού καταφυγίου.
Τούτο αναδεικνύεται ευχερώς από την σύγκριση της αξίας της μετοχής της ΕΤΕ το έτος 1980 σε σχέση με το 2023 και 2024 και την αναγωγή αυτής στο μέσο μισθό νεοδιοριζόμενου υπαλλήλου ΠΕ στο Δημόσιο ή στην τιμή της χρυσής λίρας αλλά και στα δεδομένα της κοινής πείρας τα οποία επικαλούμαστε.
Ητοι δηλ. η αστάθεια και οι κίνδυνοι που ενυπάρχουν στην αγορά τραπεζικών μετοχών επιβεβαιώνεται από τις τρείς (3) ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών που συνεπάγονταν πλήρη απομείωση της αξίας των μετοχών άρα και του κεφαλαίου των υφιστάμενων κατά το χρόνο της ανακεφαλαιοποίησης μετόχων. Η ανωτέρω μεταβολή επηρέασε την θέση των μετόχων και της ΕΤΕ όσο και της Γενικής (ως το 2014 οπότε και απορροφήθηκε από την Τράπεζα Πειραιώς) και μετέπειτα της Τράπεζας Πειραιώς.
Με άλλα λόγια, αν το επίμαχο ακίνητο ιδιοκτησίας του διαθέτη είχε πωληθεί σε προγενέστερο χρόνο (ήτοι προ της οικονομικής κρίσης) και το τίμημα της αγοραπωλησίας αυτής είχε διατεθεί για τον αναφερόμενο στην διαθήκη σκοπό μέσω του αναφερόμενου τρόπου τότε, θα είχε επιτευχθεί μεγαλύτερο τίμημα μεν πλήν όμως η επένδυση αυτού σε μετοχές της ΕΤΕ και της Τράπεζας Πειραιώς θα είχε εξανεμίσει πλήρως το κεφάλαιο.
Προκύπτει λοιπόν ότι η επένδυση σε μετοχές είναι απολύτως ασταθής ενέχει υπέρμετρο κίνδυνο και δεν εξασφαλίζει την διατήρηση του κεφαλαίου.
Περαιτέρω δε από την απλή επισκόπηση των αποδόσεων προκύπτει ότι για μια τουλάχιστον δεκαετία οι μετοχές αυτές δεν έχουν διανείμει μέρισμα γεγονός που αναδεικνύει την έλλειψη και οποιουδήποτε εξασφαλισμένου - έστω ως ελάχιστου - εισοδήματος από την διακράτηση μετοχών.
Να σημειωθεί εδώ ότι η τελευταία φορά που οι ελληνικές τράπεζες έχουν διανείμει μέρισμα ήταν το έτος 2008 και αφορούσε την χρήση 2007, έκτοτε δε και μέχρι σήμερα υπάρχει πλήρης απαγόρευση διανομής μερισμάτων, η οποία φαίνεται ότι σταδιακά - ίσως και από το 2024 - θα αρθεί καθώς οι τράπεζες πλέον παρουσιάζουν κέρδη. Συνεπώς ως και σήμερα ήταν ανέφικτη η δυνατότητα εκπλήρωσης των όρων του διαθέτη, ήτοι της λήψης μερισμάτων από την τοποθέτηση του τιμήματος της αγοραπωλησίας του ακινήτου του και της αξιοποίησης αυτών κατά τα οριζόμενα στην διαθήκη. Συνεπώς από το 2008 και μέχρι σήμερα ελλείπει ουσιώδες δεδομένο στο οποίο ο διαθέτης στήριξε την βούλησή του (σημ: την λήψη μερισμάτων από τις τραπεζικές μετοχές όπως γινόταν το 1980), η οποία θα ήταν διαφορετική αν το δεδομένο αυτό είχε αποκλειστεί εξ αρχής.
Ηδη όμως σήμερα και ενόψει των ανωτέρω ανακύπτουν τα εξής ερωτήματα: α) είναι ασφαλής επένδυση σήμερα η αγορά και διακράτηση μετοχών (σημ: για την ελεύθερη διαχείρισή του ήτοι της εκποίησή τους απαιτείται απόφαση εποπτεούσας αρχής ή δικαστηρίου ενώ ελλείπει η σχετική γνώση στους διαχειριστές) ή μήπως η αγορά τους ενέχει κίνδυνο απώλειας κεφαλαίου β) υφίσταται σήμερα βεβαιότητα περί της είσπραξης σταθερού εισοδήματος από την κατοχή μετοχών των δύο τραπεζών μέσω καταβαλλόμενων μερισμάτων ώστε να εκπληρωθεί ο προβλεπόμενος από την διαθήκη κοινωφελής σκοπός (ή όποιος άλλος κατά τροποποίηση αυτού προκύψει) γ) σε περίπτωση απόκτησης μετοχών θα πρέπει να επιτραπεί η αγορά μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς (αντί αυτών της Γενικής Τράπεζας) ή η βούληση του διαθέτη δεν μπορεί να υποκατασταθεί καθώς απέβλεπε μόνο σε τράπεζες υπό κρατικό έλεγχο (ήδη και αυτό δεν υφίσταται ως δεδομένο) και δ) ανεξάρτητα από τα ανωτέρω τυγχάνει σήμερα ο προβλεπόμενος από την διαθήκη κοινωφελής σκοπός (ήτοι της καταβολής υποτροφιών) πρόσφορος και ανταποκρινόμενος στις πραγματικές ανάγκες των κατοίκων του Δήμου Παξών.
Για τα ανωτέρω θέματα θα αποφασίσουν κυριαρχικά τα αρμόδια όργανα του Δήμου Παξών με πλήρη τεκμηρίωση και λαμβάνοντας υπόψη όσα προαναφέρθηκαν ήτοι: α) το ασταθές της επένδυσης σε μετοχές και τον πιστωτικό κίνδυνο έναντι άλλων όπως η επένδυση σε ακίνητα (δια αγοράς διαμερισμάτων ή ανοικοδόμησης και εκμίσθωση αυτών) β) το αβέβαιο της καταβολής μερισμάτων γ) την ύπαρξη ή μη ανάγκης για υποτροφίες ή την ύπαρξη κάποιας υπέρτερης και αμεσότερης ανάγκης την οποία ο διαθέτης θα προέκρινε αν είχε τα ίδια δεδομένα, ιδίως δε σύγχρονων κοινωνικών αναγκών (πχ υποστήριξη παιδικού σταθμού, δημιουργία τράπεζας τροφίμων, ΚΑΠΗ,
κέντρου δωρεάν ψυχολογικής στήριξης κλπ.). Σε κάθε περίπτωση η έννοια
«κοινωφελή έργα» που περιέχεται στην διαθήκη χρήζει εξειδίκευσης από τα συλλογικά όργανα του Δήμου Παξών, η οποία είτε θα εγκριθεί από την αρμόδια Διεύθυνση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Η απόφαση που θα ληφθεί α) θα υποβληθεί αρχικά ως τεκμηριωμένο αίτημα στην Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών ΑΔΠΔΕΙ (προαιρετικά) για τις τυχόν δικές της ενέργειες και σε κάθε περίπτωση β) θα αποτελέσει την βάση για την υποβολή αίτησης έγκρισης αλλαγής όρων διαθήκης στο αρμόδιο Εφετείο Πατρών κατά τα ανωτέρω αναφερόμενα.
Ο Γνωμοδοτών Δικηγόρος
Έπειτα ανέφερε συνοπτικά ότι :
- η διαθήκη εγκατέστησε κληρονόμο του Δήμο Παξών μετά το θάνατο της θυγατέρας του διαθέτη
- πρόκειται για κληρονομία υπέρ κοινωφελούς σκοπού η διαχείριση της οποίας διέπεται από τις διατάξεις περί κληροδοτημάτων ιδρυμάτων και εν γένει κοινωφελών σκοπών
- υπάρχει όρος ότι το εισπραχθέν τίμημα πρέπει να διατεθεί για την αγορά μετοχών Εθνικής και Τράπεζας Πειραιώς
- τα μερίσματα από αυτές να διατεθούν για κοινωφελή σκοπό
- Το τελικό ποσό που εισπράχθηκε μετά την αφαίρεση όλων των εξόδων ανέρχεται σε 1.420.000,00 €
Έπειτα τόνισε ότι το Δημοτικό Συμβούλιο πρέπει να λάβει απόφαση αφενός αν θα εκτελέσει κατά γράμμα τη διαθήκη ως προς τον όρο αγοράς μετοχών και απόδοση των μερισμάτων αφετέρου ως προς την επιλογή του κοινωφελούς σκοπού.
Πρόσθεσε ότι στα 1980 που συντάχθηκε η διαθήκη οι μετοχές των Τραπεζών ήταν ισχυρό οικονομικό στοιχείο ενώ στις μέρες μας είναι 'ασταθείς' και τα μερίσματα μηδενικά , οπότε δε θα υπάρχει εισόδημα να διατεθεί για κοινωφελή σκοπό.
Πρότεινε αλλαγή του όρου της διαθήκης και την επιλογή επένδυσης η οποία θα αποφέρει ένα σταθερό κατά εκτίμηση εισόδημα που θα μπορεί να διατεθεί και να καλύψει τον κοινωφελή σκοπό.
Στη συνέχεια ο Πρόεδρος ζήτησε από τους δημοτικούς συμβούλους να υποβάλουν ερωτήσεις και να τοποθετηθούν σχετικά.
Ο επικεφαλής της μειοψηφίας κ. Βλαχόπουλος Σπ- Εμμανουήλ έθεσε στον κ. Τσακανίκα ρώτημα σχετικά με την αξία των μετοχών τη χρονολογία της εκποίησης και την αντίστοιχη αξία σήμερα.
Παρενέβη ο Δήμαρχος και ανέφερε ότι οι τιμές του παρελθόντος είναι γνωστές ωστόσο κανείς δεν μπορεί προβλέψει κανείς τις τιμές του μέλλοντος, για αυτό πρέπει να γίνει επένδυση σε ακίνητα που θα εξασφαλίζει σταθερό ικανοποιητικό εισόδημα που θα εξυπηρετεί τον κοινωφελή σκοπό.
Τα τελευταία χρόνια τα μερίσματα είναι μηδενικά λόγω της οικονομικής κρίσης οπότε δε θα υπήρχε εισόδημα για τον κοινωφελή σκοπό.
Ο κ. Βλαχόπουλος Σπ-Εμμανουήλ δήλωσε ότι δε διαφωνεί με τις αλλαγές αλλά μετά την πώληση του ακινήτου θα έπρεπε να εκτελεστεί η βούληση του θανόντα. Σε αυτή την περίπτωση , με τις τότε τιμές των μετοχών θα υπήρχε κέρδος για το Δήμο σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές σήμερα και έθεσε θέμα ευθυνών.
Ο Δήμαρχος ανταπάντησε ότι δεν ασχολείται με παραπληροφόρηση και ότι η διοίκηση του Δήμου επιθυμεί σταθερό εισόδημα για να μπορεί να ικανοποιείται ο κοινωφελής σκοπός και αν η Αποκεντρωμένη Διοίκηση και κατ ΄επέκταση το δικαστήριο αποδεχθούν την αλλαγή θα είναι ωφέλεια για το Δήμο.
Επανήλθε ο κ. Βλαχόπουλος Σπ- Εμμανουήλ ρωτώντας τον κ. Τσακανίκα αν θεωρεί ότι
η σημερινή συζήτηση έπρεπε να έχει γίνει κατά το χρόνο της εκποίησης, δηλαδή πριν δύο έτη.
Ο κ. Τσακανίκας διευκρίνισε ότι μετά την αγορά των μετοχών δεν επιτρέπεται πώλησή τους
από το Δήμο και ότι καμία ΄ζημία΄ δε μπορεί να θεμελιωθεί σε υποθετική υπαιτιότητα.
Στη συνέχεια η κα Αντιόχου έθεσε ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη δύο αποδοχών
κληρονομιάς και το υπ΄ αριθμ. 98527/24.6.2022 της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Ο κ Τσακανίκας απάντησε ως προς το πρώτο ερώτημα ότι η αποδοχή του 2004 δεν μεταγράφηκε και ως προς το δεύτερο ερώτημα ότι το έγγραφο αναφέρει διαδικαστικά ζητήματα και τα ακριβές ποσό.
Στη συνέχεια ο Πρόεδρος του ΔΣ ευχαρίστησε τον κ. Τσακανίκα και τον αποδέσμευσε από την πλατφόρμα e-presence ενώ έδωσε το λόγο στους σύμβούλους για ερωτήσεις - τοποθετήσεις.
Ακολούθησε διαλογική συζήτηση στο πέρας της οποίας η απόφαση που καλείται το δημοτικό συμβούλιο να λάβει διαμορφώθηκε ως εξής:
« Έγκριση υποβολής αιτήματος για τροποποίηση των όρων της διαθήκης Χαράλαμπου Μητσιάλη 'Αλεξανδρινού' με σκοπό την εξασφάλιση σταθερού ποσού για κοινωφελείς σκοπούς μέσω επένδυσης σε ακίνητα.»
Ειδικότερα δε προτείνεται να αποφασίσει το Δ.Σ. την υποβολή αίτησης αρχικά στην αρμόδια Διεύθυνσης της Α.Δ.Π.Δ.Ε.Ι και στην συνέχεια (αν αυτό απαιτηθεί) στο αρμόδιο Εφετείο Πατρών για την έγκριση της τροποποίησης των όρων της διαθήκης ώστε να επιτραπεί στην διοίκηση της κοινωφελούς περιουσίας να διαθέσει το τίμημα της αγοραπωλησίας για την αγορά ακινήτων στους Παξούς ή στην Κέρκυρα (και συγκεκριμένα διαμερισμάτων, καταστημάτων και ελεύθερων χώρων στάθμευσης) που να είναι μισθωμένα ή να δύνανται να εκμισθωθούν ώστε μέσω της διάθεσης του σταθερού εισοδήματος των μισθωμάτων να μπορούν να εξυπηρετηθούν κοινωφελείς σκοποί του Δήμου Παξών. Τούτο δε κρίνεται αναγκαίο καθώς η επένδυση σε μετοχές είναι ιδιαίτερα επισφαλής για το κεφάλαιο λόγω των μεγάλων διακυμάνσεων που δεν μπορούν να αξιολογηθούν από έναν φορέα διοίκησης καθώς απαιτούν ειδικές γνώσεις ενώ σε κάθε περίπτωση δεν προβλέπεται στην παρούσα χρονική στιγμή δυνατότητα είσπραξης μερισμάτων καθώς από το 2008 οι τράπεζες δεν διανέμουν μέρισμα και πάντως το όποιο τυχόν μέρισμα δεν θα είναι εξασφαλισμένο λόγω της αβεβαιότητας στον τραπεζικό κλάδο.
Ο κ. Βλαχόπουλος Σπ. Εμμανουήλ ανέφερε ότι η πρόταση όπως παρουσιάστηκε είναι γενική , για αυτό ΚΑΤΑΨΗΦΙΖΕΙ και η κα Αντιόχου Λάιζα ανέφερε ότι δεν είναι σίγουρη για την επένδυση θα ήθελε να έχει προηγηθεί μια τεχνοοικονομική μελέτη και για το λόγο αυτό ΚΑΤΑΨΗΦΙΖΕΙ
ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΚΑΤΑ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ
(Μειοψηφούν οι δημοτικοί σύμβουλοι Αντιόχου Λάιζα, Βλαχόπουλος Σπ-Εμμανουήλ, Δένδιας Ηλίας και Μαρούλης Διονύσιος οι οποίοι ΚΑΤΑΨΗΦΙΖΟΥΝ όπως αναλυτικά καταγράφεται η άποψή τους στο απομαγνητοφωνημένο πρακτικό της συνεδρίασης)
- Εγκρίνει την υποβολή αιτήματος για την ανωτέρω τροποποίηση στη Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών ΑΔΠΔΕΙ και στο αρμόδιο Εφετείο Πατρών.
Η παρούσα απόφαση έλαβε αύξοντα αριθμό 7-59/2024
-Π Α Ρ Α Λ Ε Ι Ψ Η-
Συντάχθηκε το παρόν και υπογράφεται:
Ο Πρόεδρος Ο Δήμαρχος Μέλη Δ .Σ
Κουβάς Παντελής Σπ. Β. Βλαχόπουλος (τα παρόντα )
Ακριβές Απόσπασμα
Παξοί 15/04/2024
Ο Πρόεδρος
Κουβάς Παντελής
Facebook
FeedBurner
Twitter